Klasik Müzik Bestecisi Mozart Hakkında 8 Gerçek

Wolfgang Amadeus Mozart (1756-1791), Beethoven’la birlikte, 1730 ile 1820 yılları arasında Avrupa’ya egemen olan Klasik dönemin en etkili müzisyenlerinden biridir. Erken ergenlik döneminde keşfedilen olağanüstü yeteneği, ailesinin yardımıyla hızla gelişti ve üretken bir müzisyenlik dönemi başladı. 35 yıllık kısa ömründe 600’den fazla eser yaratan, olağanüstü yaratıcılıkla dolu bir kariyer.

Mozart, 1756 yılında, o zamanlar Kutsal Roma İmparatorluğu’nun bir parçası olan Salzburg’da doğdu. Çocukluğunun çoğunu Bavyera Prensi Maximilian III ve Arşidük Ferdinand dahil olmak üzere birçok kraliyet mensubu için müzik besteleyerek ve icra ederek geçirdi. Yetişkinliği boyunca seyahat etmeye, Avrupa aristokrasisi için performans sergilemeye ve sonatlar, senfoniler ve operalar yazmaya devam etti.  Ölümünden sonra, arkadaşı Joseph Haydn, “100 yıl sonraki gelecek nesiller böyle bir yetenek görmeyecek,” dedi.

MOZART’IN BABASI VE KARDEŞİ DE MÜZİSYENDİ

Painting of the Mozart Family Performing
Louis Carrogis Carmontelle, “Mozart ailesi turda: Leopold, Wolfgang ve Nannerl,” 1793 (Fotoğraf: Wikimedia Commons, Kamu malı)

Mozart ve ablası Maria Anna (“Nannerl” lakaplı) ebeveynleri Leopold ve Anna Maria Mozart’ın hayatta kalan tek çocuklarıydı. Leopold, Salzburg’un iktidardaki Prens-Başpiskoposu için dördüncü kemancı olarak atanan eski bir müzisyen ve besteciydi. Her ikisi de farklı enstrümanlara yakınlık gösteren 7 yaşındaki Nannerl ve 3 yaşındaki Mozart’amüziğini öğretmeye başladı.

Daha sonra, 1763 ve 1766 arasında, Leopold, Nannerl ve Mozart, Avrupa’da bir tura çıktıklarında, İmparatoriçe Marie Theresa gibi kraliyet üyeleri için performans sergilediler. Bu süre zarfında, Mozart’ın dahi çocuk olarak ünü muazzam bir şekilde arttı.

5 YAŞINDA KENDİ KOMPOZİSYONLARINI YAZMAYA BAŞLADI

Portrait of Mozart at Age 7
Anonim (bazen Pietro Antonio Lorenzoni’ye atfedilir, “Wolfgang Amadeus Mozart’ın Yedi yaşındaki haliyle portresi”, 1763 (Fotoğraf: Wikimedia Commons, Kamu malı)

Mozart yaklaşık 5 yaşındayken, babasının nota yazımını yapıp Nannerl Notenbuch’ta topladığı kendi bestelerini yaratmaya başladı.

Klavsende icra edilmek üzere yazılmış kısa bir kompozisyon olan C, K. 1a’daki Andante büyük olasılıkla onun ilk eseriydi. Bunu C, K. 1b’de Allegro ve F, K. 1c’de Allegro izledi.

MOZART, MARİE ANTOİNETTE İLE TANIŞTI

Marie Antoinette Portrait
Jean-Étienne Liotard, “Avusturya arşidüşesi Marie Antoinette’in Portresi, Fransa’nın Gelecek Kraliçesi, Yedi Yaşında”, 1762 (Fotoğraf: Wikimedia Commons, Kamu malı)

Mozart ve ailesi Avrupa turnesindeyken, Kutsal Roma İmparatorluğu İmparatoriçesi Maria Theresa’nın kraliyet sarayında çalmaya davet edildiler. Biyografi yazarı Eric Blom, bu etkinlik esnasında, 7 yaşındaki Mozart ile kendisinden iki ay büyük olan genç Marie Antoinette arasındaki bir görüşmeyi anlatır. İddia ettiğine göre, Mozart cilalı bir zeminde kaymıştır ve Marie Antoinette onun ayağa kalkmasına yardım etmiştir. Daha sonra Mozart’ın Fransa’nın gelecekteki kraliçesine evlenme teklif ettiği bile söylendi.

MOZART İLK OPERASINI 11 YAŞINDA YAZDI

Mozart Portrait
Giambetino Cignaroli’ye atfedilen, “13-14 yaşındaki Wolfgang Amadeus Mozart’ın Portresi”, c. 1770 (Fotoğraf: Wikimedia Commons, Kamu malı)

1767’de, 11 yaşındaki Mozart ilk gerçek operası olan Apollo et Hyacinthus’u tamamladı. Üç perdeye ayrılmış olan eser, Apollon’un yanlışlıkla sevgilisini disk atarak öldürdüğü Sümbül ve Apollon efsanesine dayanmaktadır. Salzburg’daki Benedictine Üniversitesi tarafından sipariş edildi ve Mozart’ın yaşamı boyunca sadece bir kez sahnelendi.

ÇOK ŞIKTI

Mozart Performing at the Spinet Painting
Stephan Sedlaczek, “Spinet’teki Genç Mozart”, 1936 (Fotoğraf: Wikimedia Commons, Kamu malı)

Mozart’ın pek çok tutkusu olduğu biliniyordu, özellikle de giyime çok düşkündü. Tenoru Michael Kelly görünüşünü şöyle tanımladı: “O kıpkırmızı giysisi ve altın bağcıklı eğik şapkasıyla sahnedeydi ve orkestraya müziğin temposunu veriyordu.”

Büyük başarısına ve sayısız eserine rağmen, Mozart’ın alışverişe düşkünlüğü hayatı boyunca önemli maddi sıkıntılara neden oldu.

MOZART, HAYATI BOYUNCA 6OO’DAN FAZLA ESER ÜRETTİ

Mozart Fortepiano
1787’de Mozart tarafından çalınan Fortepiano, Çek Müzik Müzesi, Prag (Fotoğraf: Wikimedia Commons, CC BY-SA 3.0)

Mozart, yaşamı boyunca inanılmaz derecede üretkendi ve belli bir programa bağlı kaldı. Yazma seanslarını sık sık sabah ve öğleden sonra şeklinde bloklara böldü ve sonra da akşam boyunca çalıştı. Hayatının sonuna kadar senfoniler, operalar ve konçertolar dahil 600’den fazla eser yazdı.

SON KOMPOZİSYONUNU BİTİRMEDİ

Mozart Requiem
W.A. Mozart’ın Requiem’inin el yazmasından bir sayfanın bir bölümü, K 626, 1791 (Fotoğraf: Wikimedia Commons, Kamu malı)

35 yaşındayken ciddi hastalık belirtileri gösteren Mozart, aylarca çalışmaya devam etti. Bu süre zarfında Sihirli Flüt gibi en beğenilen eserlerinden birini tamamladı ve Requiem’i üzerinde çalışmaya başladı.

Son kompozisyonunu bitirmeden 5 Aralık 1791’de öldü.

ÖLÜMÜ MUHTEMEL OLARAK BİRİNİN ONU ZEHİRLEMESİNDEN KAYNAKLANMAMIŞTI

Lithograph of Mozart's Last Days
Franz Schramm, “Mozart’ın Son Günlerinden Bir An,” 1857 (Fotoğraf: Wikimedia Commons, CC BY-SA 3.0)

Mozart’ın erken ölümü ve semptomlarının sebebinin bilinmez oluşu, ünlü bestecinin ölümüne dair pek çok teoriyi de beraberinde getirdi. İnsanlar bir süre Mozart’ın rakiplerinden Antonio Salieri’nin onu zehirlemiş olabileceğine inandılar. Bazı iddialara göre Mozart, ölüm döşeğindeyken zehirlendiğini söyledi.

Bugün çoğu tarihçi Mozart’ın büyük olasılıkla zehirlenmediğini ve strep, grip ve hatta cıva zehirlenmesi gibi bir tür hastalıktan öldüğü konusunda hemfikir.

banner

kaynak

tr_TRTurkish