John Dos Passos’un Doğu Ekspresi

Doğu Ekspresi, 20. yüzyıl Amerikan edebiyatının önemli yazarlarından John Dos Passos’un Doğu’ya dair izlenimlerini aktardığı keyif verici bir seyahatname. John Dos Passos, Doğu Ekspresi’nde 1920’lerin başında Anadolu, Doğu Avrupa, Yakındoğu ve Ortadoğu’ya seyahatlerinde karşılaştığı görüntüleri, sesleri ve kokuları titiz bir edebiyatçı dikkatiyle anlatıyor. Tiflis’ten Erivan’a, Kazvin’den Şam’a uzanan yolculuğunda en sıradan görünen manzaralara usta bir ressam gibi renk ve anlam katıyor. Suriye Çölü’nü aşan, Kafkaslar’ı tırmanan, Britanya’nın denetiminde yeni bir Irak’ın kuruluşuna tanıklık eden Dos Passos, Doğu’nun dertleri ve güzelliklerine aynı anda dikkat kesilirken Doğu Ekspresi keyif verici bir seyahat anlatısına dönüşüyor. 20. yüzyıl başında Batı’da benzerine az rastlanır cinsten bir Doğu seyahatnamesi. “Dos Passos’un dünyası, tıpkı Kafka’nın Faulkner’ın ve Stendhal’ınki gibi imkânsız bir dünya: çelişkilerle dolu. Ama güzellik, tam da çelişkide gizlidir; örtük bir çelişkidir. Dos Passos’un zamanımızın en büyük yazarlarından biri olduğunu düşünüyorum.”
-Jean Paul Sartre-

192 s. İstanbul 2016