İrlanda yaratıcı alanlarda çalışanları desteklemek için yeni bir standart belirliyor. Daha önce yapılan başarılı bir denemenin ardından ülke, Sanat için Temel Gelir’i (BIA) 2026’dan itibaren kalıcı hale getirmeyi planlıyor. Bu girişim, İrlandalı 2.000 sanatçıya ve yaratıcı sanat çalışanına haftalık yaklaşık 325 € (yaklaşık 375 $) tutarında bir ödeme sağlayarak finansal sıkıntı yaşamadan inovasyon ve yaratıcılığa odaklanmaları için gerekli istikrarı oluşturmayı planlıyor.
Pilot program canlı performanslar ve etkinlikler iptal edildiği pandemi döneminde sanat sektörünü canlandırmak amacıyla 2022 yılında başlatıldı. Programa Şubat 2026 sonuna kadar altı aylık bir uzatma verildi ve artık kalıcı hale gelmesi planlanıyor. Pilot programa katılan sanatçılar BIA’nın gerçek bir fark yarattığını ve yaratıcı çalışmalarına odaklanmaları için onlara daha fazla özgürlük ve istikrar sağladığını söylüyor.
Başlangıçta programa görsel sanatlar, tiyatro, edebiyat, müzik, dans, opera, film, sirk sanatları ve mimarlık gibi çok çeşitli disiplinlerden sanatçılar başvuruda bulunabiliyordu, ama yeni kalıcı program daha geniş bir alana yayılacak.
Pilot program şimdiye kadar İrlanda hükümetine 72 milyon avroya mal oldu, ama yaklaşık 80 milyon avro ekonomik fayda sağladı. Birleşik Krallık merkezli danışmanlık şirketi Alma Economics’in bir raporuna göre, programdaki sanatçılar yaratıcı çalışmalarından her ay ortalama 500 avronun üzerinde kazanç elde etti. Bu gelirle sanatçılar yalnızca temel ihtiyaçlarını karşılamakla kalmıyor, aynı zamanda malzeme satın almak, sanatlarını pazarlamak ve zaman içinde yaratıcı işlerini büyütmek gibi projelerine de yatırım yapabiliyorlar. Raporda katılımcıların sosyal desteğe daha az bağımlı hale geldiği, aylık yaklaşık 100 avro (yaklaşık 116 dolar) daha az devlet yardımı aldıkları belirtildi.
Program, Evrensel Temel Gelir’in ne kadar dönüştürücü olabileceğini gösteriyor ve daha fazla ülkenin bu yolu izleyeceği umudunu veriyor. UBI Laboratuvar Ağı yaptığı açıklamada “Pilot uygulamanın da gösterdiği gibi temel gelir işe yarıyor ve insanların dünyamızın birçok sosyal, ekonomik ve ekolojik kriziyle yüzleşmek ve bunlarla başa çıkmak için şimdi bir UBI’ye ihtiyaçları var. Ağ, topluluklar içinde temel geliri tanıtmaya ve bunun ne kadar sürdürülebilir bir politika olduğunu göstermeye devam edecek” dedi.
fotoğraf: Elnur_/Depositphotos
Sources: Basic Income for the Arts (BIA); Ireland is implementing basic income for artists. Could Canada do something similar?; Three Years After Trial Launch, Ireland Is Making Basic Income for Artists Program Permanent, my modern met
