Uyku kalitesinin sağlık için hayati önem taşıdığını, ergenliğin beyin gelişimi için önemli bir dönem olduğunu ve gençlerin her zaman yeterince uyumadığını biliyoruz. Yeni araştırmalar bize bunların hepsinin nasıl bir araya geldiğine dair yeni fikirler veriyor.
Çin ve İngiltere’deki kurumlardan araştırmacılar, 9 ila 14 yaş arasındaki 3.222 ergene ait verileri kullanarak bunları üç gruba ayırdı: En kötü uyku alışkanlıklarına sahip olanlar (gecede ortalama 7 saat 10 dakika), en iyi uyku alışkanlıklarına sahip olanlar (7 saat 25 dakika) ve bu ikisinin arasında olanlar (7 saat 21 dakika).
Akademik başarı açısından bu gruplar arasında çok fazla fark yok, ama en iyi uyuyanlar okuma, problem çözme ve odaklanma gibi bilişsel testlerde en kötü uyuyanlara kıyasla gözle görülür gelişmelere sahip.
Cambridge Üniversitesi’nden klinik nöropsikolog Barbara Sahakian “Her iki grubun aldığı uyku miktarındaki fark nispeten küçük, ama en iyi ve en kötü uyuyanlar arasında çeyrek saatten biraz fazla olmasına rağmen, beyin yapısı ve aktivitesinde ve görevleri yerine getirme konusunda yaptıklarında farklılıklar görebiliyorduk. Bu farklılıklar hayatın bu önemli zamanında iyi bir gece uykusunun ne kadar önemli olduğunu bize gösteriyor” dedi.
Gece en uzun süre uyuyan genç katılımcı grubunun, diğer gruplara kıyasla en büyük beyin hacmine, en düşük kalp atış hızına ve en yüksek beyin bağlantısı seviyesine sahip olduğu da gözlemlendi.
Biraz endişe verici bir şekilde, gençlerin çoğu en zayıf uyku verilerine sahip gruba düştü: toplamın %39’u. Orta grupta katılımcıların %24’ü yer alırken uyku konusunda en yüksek puanı alan grup, çocukların %37’sini oluşturdu.
Uyku ve beyin fonksiyonu söz konusu olduğunda neden ve sonuç ilişkisini kanıtlamak açısından söz konusu araştırmanın yeterli olduğu söylenemez ve gruplar arasındaki bilişsel farklılıkların çok büyük olmadığını belirtmekte de fayda var. Ama diğer benzer çalışmalarla birlikte ele alındığında genç beyinlerin uykuyla korunması gerektiğine ve her dakikanın önemli olduğuna dair kanıtlara katkıda bulunuyor.
Çin’deki Fudan Üniversitesi’nden psikolog Qing Ma “Çalışmamız gençlerin daha iyi beyin fonksiyonuna sahip olup olmadıklarını ve daha iyi uyudukları için testlerde daha iyi performans gösterip göstermediklerini kesin olarak cevaplayamasa da bu fikri destekleyecek bir dizi çalışma var” diyor.
Diğer araştırmalar uykunun zihinsel sağlık ve fiziksel sağlıkla nasıl bağlantılı olduğu konusunda oldukça ayrıntılı bilgi veriyor. Bu son çalışma da gençlere ve ebeveynlere mobil cihazlarda birkaç dakika daha az zaman geçirmeleri gerektiğini hatırlatıyor.
Sahakian, “Düzenli olarak iyi bir gece uykusu almak, düzgün çalışmamıza yardım etmesi bakımından önemlidir” diyor.
“Yetişkinlikte ve yaşamın ilerleyen dönemlerindeki uyku hakkında çok şey bilsek de, gelişimimizde kritik bir dönem olmasına rağmen ergenlikteki uyku hakkında şaşırtıcı derecede az şey biliyoruz.”
Araştırma Cell Reports’ta yayınlandı.,
science alert
