Dev Nöronların Keşfi Neleri Ortaya Çıkarabilir?

2014’te, 54 yaşındaki bir kadın, epilepsi tedavisi için Washington’daki George Washington Üniversitesi Tıp Fakültesi’ne gitti. Onunki gibi ileri düzeydeki durumlarda epileptik nöbetlere neden olabilecek beyin bölgelerine elektrotlar sokmak bir seçenektir. Ancak tedavi sırasında Doktor Muhammed Koubeissi ve ekibi, tamamen yanlışlıkla beyindeki bilinç açma-kapama anahtarı gibi görünen bir şeyi buldu.

Claustrum adı verilen bir bölgenin yakınındaki elektrotlar kadının beynini uyardığında, kadın okumayı bıraktı ve ifadesizce boşluğa bakmaya başladı. Çağrılara ya da jestlere cevap vermedi ve nefesi yavaşladı. Uyarı durduğunda ise tekrar bilincini kazandı ve arada geçen boşluğu hatırlayamadı. Bu uyarılma sadece claustrumda oldu ve diğer hiçbir bölgede gerçekleşmedi.

Kadının durumu, Allen Enstitüsü Beyin Bilimi’nden Christof Koch’un bilinci anlayışını geliştirmek için aradığı kanıtı gösterdi. Koch, yoğun bağlantılı claustrumun beyindeki bilinçliliğin “koltuğu” olduğuna inanmaktadır.

Şimdi, Nature’da yayınlanan ilk raporda Koch, hipotezini destekleyen ek kanıtlar ortaya koydu. Fare beyinleri üzerindeki görüntüleme tekniklerini inceleyen Koch, – sinyal üreten beyin hücreleri – claustrumdan çıkan ve beyindeki her iki hemisferdeki birçok bölgeye bağlanan üç dev nöron ortaya çıkardı. Koch, Natura’a verdiği demeçte, bu nöronlardan birinin diken tacı gibi tüm beyni sardığını ve dev nöronun bilinç oluşturmak için farklı beyin bölgelerinde sinyaller oluşturabileceğine inandığını, söyledi.

Bireysel nöronları görüntüleme tekniklerinin yetersiz oluşu sebebiyle bu nöronlar bu güne kadar gizli kaldı. En sık kullanılan yöntem, tek bir nörona bir boyanın yerleştirilmesini ve yörüngesini ibreyle takip etme şeklindedir. Emek yoğun yöntem, bu şekilde haritalandırılmış bir avuç nöronu açığa çıkardı.

Koch, keşfi gerçekleştirmek için,  bir ilacın varlığında sadece claustrumdaki nöronların harekete geçirildiği bir yöntem geliştirdi. Daha sonra bu çok özel nöronların flüoresan ışığını vermesine neden olan UV ışığı altında onları inceleyebildi.

Bilim insanları bu güne kadar, bilinç problemini çözmenin ve fiziki yollarını bulmanın kanıtlarına erişemedi. Koch’un claustrum hakkındaki hipotezinin kanıtlanması içiin çok daha fazla araştırmaya ihtiyaç duysa da, onunki bilinçliliğin biyolojik köklerini belirleyen en gelişmiş teorilerden biridir. Eğer doğru çıkarsa, insan tecrübesini bu kadar eşsiz kılan şeyleri anlamaya yönelik büyük bir adım atılacak.

qz.com sitesindeki yazıdan alınmıştır.

tr_TRTurkish